ساندویچ پنل، یک ساختار سه لایه با هستهای در مرکز و دو لایه ورق فلزی در اطراف است که به منظور پوششدهی در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرد. این محصولات پیش ساخته، ساختاری شبیه به ساندویچ دارند و از این رو به این نام معروفند. لایه میانی، مادهای عایق و سبک وزن است و دو طرف آن را ورقهای فولادی نظیر ورق گالوانیزه میپوشاند.
در حقیقت لایه بیرونی باید مادهای سخت و محکم باشد. ساندویچ پنلها گاهی با نام پانلهای کامپوزیت یا پانلهای عایق بندی ساختاری نیز شناخته میشوند.
انواع ساندویچ پنل، به دلیل دارا بودن ویژگیها و مزایای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله این مزایا میتوان به موراد زیر اشاره کرد:
ساندویچ پنل ها براساس نوع کاربردشان به دو دسته دیواری و سقفی تقسیم میشوند:
ساندویچ پانل دیواری نسبت به ساندویچ پنل سقفی با فراز و نشیبهای کمتری مورد استفاده قرار میگیرد و در ضخامتهای مختلف تولید میشود. از این نوع پنلها برای عایق بندی دیوارهای ساختمانهای مسکونی و کارگاهها، سولهها و سردخانهها استفاده میشود.
پانلهای معمولی دیواری دو تا چهار سانتیمتر ضخامت دارند. سردخانهها نیاز به عایقهای بهتری دارند به همین دلیل در ساخت آنها از ساندویچ پنلهایی با ضخامت ده تا پانزده سانتیمتر استفاده میشود. لایه میانی در ساندویچ پانل های دیواری معمولا فوم پلی اورتان، پلی استایرن یا فوم xps است.
در ساخت سقفها، استفاده از مصالحی که از علاوه بر عایق کردن، از ورود آب و رطوبت جلوگیری میکنند، الزامی است. از طرفی، پوششی که برای سقف استفاده میشود باید در مقابل گرمای خورشید، برف و باران و باد مقاومت کافی را داشته باشد. ساندویچ پانل سقفی این انتظارات را برآورده میکنند و با داشتن همپوشانی از ورود آب و رطوبت به محیط داخل جلوگیری میکنند.
در ساخت سقفها، از ساندویچ پانل های سقفی که بین دو تا ده سانتیمتر ضخامت دارند استفاده میشود. این نوع ساندویچ پنلها نسبت به انواع دیواری، گامهای بلندتری دارند.
در ساخت ساندویچ پنل ها، از مواد و مصالح مختلفی استفاده میشود. در حقیقت، هر ساندویچ پانل از دو لایه بیرونی و یک لایه درونی ساخته شده است. براین اساس میتوان انواع مختلفی تولید کرد.
میتوان لایه بیرونی پنل ساندویچی را یکی از جنسهای زیر انتخاب کرد:
یک پانل ساندویچی ممکن است دو رو ورق فولادی یا دو رو فویل آلومینیومی باشد یا تنها یک روی آن را ورق فولادی و یک روی دیگر را فویل آلومینیوم تشکیل دهد. لایه بیرونی متناسب با کاربرد و استحکام و مقاومتی که از ساندویچ پنل انتظار میرود انتخاب میشود. چرا که لایه بیرونی با محیط در ارتباط است و در معرض آسیبهای خارجی قرار دارد. برای ساخت ساندویچ پنل مناسب برای سردخانهها، اغلب از ورق آلوزینک استفاده میشود. این نوع ورق در برابر خوردگی، اکسایش، سایش و ضربههای خارجی مقاومت بالایی دارد.
قیمت ورق آلومینیوم، ورق آلوزینک و قیمت ورق گالوانیزه از عوامل مهم موثر بر قیمت ساخت ساندویچ پانل به شمار میروند.
لایه درونی هر ساندویچ پنل، از مصالحی تشکیل میشود که عایق حرارت و صوت باشند. در حقیقت هر ساندویچ پنل به واسطه این لایه در برابر حرارت و صدا عایق میشود. انتخاب یکی از انواع عایق با توجه به کاربرد انجام میشود. از جمله این مواد عایق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فوم پلی یورتان یکی از پرکاربردترین انواع عایق است که در ساخت پانل ساندویچی کاربرد دارد. فوم های پلی یورتان خلل و فرج زیاد و ریز دارد که موجب عایق بودن حرارتی و صوتی آن میشوند. فوم پلی یورتان همچنین در برابر جذب رطوبت مقاوم است و در فشارهای بالا تحمل خوبی دارد. ضدحریق بودن ویژگی دیگر این نوع فوم به شمار میرود. فومهای شیمیایی، اولویت بالاتری نسبت به مواد معدنی دارند چرا که نه تنها قیمت مناسبتری دارند بلکه از نظر کارایی هم بهتر عمل میکنند.
همانطور که تا اینجای متن توضیح دادهایم، یکی از مهمترین دلایل تولید ساندویچ پنل، تولید عایقهایی برای استفاده و جلوگیری از هدررفت انرژی است. پانل های ساندویچی، ضمن داشتن مقاومت خوب، سبک وزن بوده و عایق حرارتی و صوتی خوبی به شمار میروند که کاربردهای متعددی دارند. از جمله این کاربردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
به طور معمول، پانل های ساندویچی ۱۰۰۰ میلیمتر عرض دارند و طول آنهای متناسب با نوع پروژه تغییر میکند. ضخامت عایق در ساندویچ پانل های مختلف متفاوت است زیرا هر ضخامت متناسب با یک نوع کاربرد مشخص میشود.
به طور کلی، ضخامت پانل برای عایقهای پلی یورتان و پلی ایزوسیونات از ۴ تا ۲۰ سانتیمتر، پشم معدنی از ۵ تا ۱۵ میلیمتر و برای عایق پلی استایرن منبسط شده از ۴ تا ۱۵ میلیمتر متغیر است.
ساندویچ پنل ها نسبت به دیگر سقفهای عایق، به سهولت و با سرعت بالا اجرا میشوند و این یکی از ویژگیهای مهم آنها است که منجر به افزایش سرعت انجام پروژههای ساخت و ساز میشود. ساندویچ پانل دیواری را میتوان به سادگی دیوارهای کاذب نصب کرد.
در نصب آنها از رول پلاک استفاده میشود. ساندویچ پانل سقفی به دلیل نوع طراحی با سهولت نصب میشود. البته در هنگام نصب به نکات مربوط به آب بندی باید توجه شود و ورقهها در مقابل نفوذ آب به محیط داخلی مقاوم باشند.